سازمان شیلات با انتشار بیانیهای ضمن رد این اتهام عامل مرگ دلفینها را آلودگی آب اعلام کرد. پس از درج بیانیه شیلات، مجید اسدی یکی از کارشناسان منابع طبیعی به آن پاسخ داد که در ذیل از نظرتان میگذرد.
بیانیه شیلات با عدد مشخص شده و نظر این کارشناس نیز با علامت * آمده است.
1 - بنابر نظر کارشناسان صید و صیادی، گرفتار شدن دلفینها در تورهای پرساین(محاصره ای) تون ماهیان، با توجه به هوشمندی و سرعت بالای حرکت آنها بعید بهنظر میرسد، ضمن آنکه تور پرساین بهصورت پیالهای مدور با قطر حدود 550 متر است و زمان ریخته شدن در دریا تا زمان بالاکشیدن آن چند ساعت فاصله دارد و لذا فضا و زمان کافی برای تحرک و خروج دلفین از داخل تور فراهم خواهد بود.
* موضوع تلفات دلفین در تور صیادی مسئلهای جهانی است. سالی حدود 5 تا 10 هزار دلفین به خاطر فعالیتهای صیادی و عمدتأ توسط تور پرساین از بین میرود. بنابراین سازمان شیلات نباید نگران شود و صورت مسئله را پاک کند.
لازم نیست از روی وحشت فریاد بزند که دلفین در تور پرساین گیر نمیافتد و یک مسئله ثابت شده جهانی را انکار کند. به مدیران و کارشناسان شیلات توصیه میکنم که به سایت جهانی پستانداران رجوع کنند تا متوجه شوند که تور پرساین یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر دلفینها در جهان است. مطمئنأ پس از کمی مطالعه، از انتشار چنین بیانیههایی صرفنظر میکنند.
در تورهای پرساین تمهیداتی به کار رفته که بتوان دلفینهایی که در آن گیر میافتند، نجات داد. اگر دلفین موجود باهوشی است و در این تورها گرفتار نمیشود چرا باید چنین تمهیدی در آن صورت گیرد. در ایران کشتیهای صیادی صنعتی از این تمهیدات برای نجات دلفینها استفاده نمیکنند.
2 - ناخدا و کلیه خدمه کشتیهای پرساینر، صید دلفینها را نشانه بداقبالی میدانند و لذا نسبت به آزادسازی دلفینهایی که بهطور اتفاقی در تور قرارگرفته باشند کاملاً توجیه هستند و درصورت مشاهده گله دلفینها در کنار تون ماهیان از تورریزی خودداری میکنند و درصورت مشاهده تعداد محدودی دلفین در بین تون ماهیان، پس از تورریزی با استفاده از قایق تندرو نسبت به رها کردن آنها اقدام مینمایند. ضمن آنکه بنابه اظهارات مدیران شرکت های صید صنعتی تون ماهیان، هیچیک از کشتیها طی سالجاری، صید اتفاقی دلفین در تورهای خود نداشتهاند.
* معلوم است که هیچ مجرمی به جرم خود به این سادگیها اعتراف نمیکند. چه انتظاری است که مدیران شرکتهای صید صنعتی تون ماهیان بگویند که بله، ما دلفینها را کشته ایم؟ واقعأ کسی که این بیانیه را نوشته کوچکترین اطلاعی از تور پرساین نداشته است. متأسفانه وضعیت کاملأ برعکس است و ناخدا و کلیه خدمه اکثر کشتیهای صیادی صنعتی، به محض دیدن گله تن ماهیها اقدام به تور ریزی میکنند و به هیچ وجه به بودن یا نبودن دلفین در آب کاری ندارند.
3 - در مورد ادعای غیرمستند حضور کشتیهای صیدصنعتی در نزدیکی ساحل، به اطلاع میرساند با توجه به ابعاد تور پرساین که ارتفاعی بین 250 تا 320 متر دارد، امکان تورریزی در آبهای کم عمق برای آن وجود ندارد و بهطور معمول محدوده صیدگاهها دهها مایل از ساحل فاصله دارد و لذا مجوزهای صید برای کشتیهای پرساینر در فاصله بالاتر از 24 مایل از ساحل صادر میگردد، ضمن آنکه یگان حفاظت از منابع آبزیان دائماً به کنترل محدوده تردد و صید کلیه شناورهای صیادی ازجمله کشتیهای پرساینر در محدودههای مجاز آنها میپردازند و درصورت مشاهده هرگونه تخلف، اقدامات لازم را بعمل میآورند. لذا رویت دلفینها در ساحل نمیتواند ناشی از صید کشتیهای پرساینر باشد.
* ابعاد تور پرساین بزرگ است ولی عمق آن 25 تا 30 متر است. امیدوارم منظور شیلات از ارتفاع 250 تا 320 متری، عمق این تور نباشد که آن وقت باید به تمام اطلاعات شیلات به صیادی در ایران مشکوک شد. اما این که کشتیها نزدیک ساحل آمدهاند یا نه؟ جای بحث جداگانهای دارد. گفتههای محلی از آمدن آنها به نزدیکی ساحل حکایت میکند که فعلأ این امر در دست بررسی است.
بارها محلیها به خاطر نزدیک شدن این کشتیها به ساحل با آنها زد و خورد کردهاند و یکی از همین کشتیهای صیادی هم به خاطر کشتار دلفینها پروندهای در دادگاه دارد. اما نکته اصلی این است که کشتیهای صیادی در دوردست دلفینها را میکشند و لاشه آنها را امواج با خود به ساحل میآورد. باعث تأسف است که شیلات بدون تحقیق، نظر کارشناسی هم میدهد.
4 - با توجه به زنده بودن برخی از دلفینها براساس گزارش تلویزیونی مورخ 4/8/86، میتوان نتیجه گرفت عزیمت آنها به ساحل دال بر صید آنها توسط کشتیهای صیادی نبوده است.
* اولین سری لاشه دلفینها در 2 مهرماه سالجاری به ساحل آمد که همه در آب مرده بودند و لاشه آنها در ساحل پراکنده شدند. دومین سری، در 2 آبانماه به ساحل آمدند که برخی از اآنها نیمه جان بودند. شیلات بسیار دوست دارد که مرگ سری دوم دلفینها را مبنای بررسیهای خود قرار دهد چراکه احتمال مرگ آنها را بر اثر صیادی صنعتی منتفی میداند.
پیشنهاد می شود کمی صبر کنند چراکه مرگ این دلفینها نیز احتمالأ بر اثر ادوات صیادی صنعتی بوده است. محتمل است که لاشهها را از داخل تور بدون استفاده از چنگک رها کرده باشند و این جانوران به صورت نیمه جان و ضعیف به ساحل آمده باشند.
5 - در ارتباط با رویت اخیر دلفینها در سواحل کوه مبارک به اطلاع میرساند در این تاریخ بجز یک فروند از کشتیها که در فاصله بیش از 100 مایل از ساحل قراردارد، سایر کشتیهای پرساینر تماماً در لنگرگاه مستقر هستند.
* جالب است که دلفینها مردهاند و آثار چنگکهای صیادی صنعتی روی بدن آنها وجود دارد و شیلات اصرار بر انکار آن دارد. لطفأ نام آن کشتی صیادی را نیز که در فاصله بیش از 100 مایلی ساحل قرار داشته اعلام کنید، چراکه بسیاری از کارشناسان حتی نام کشتی کشنده دلفینها را میدانند. جالب است که از یکسو اعلام میکنند فصل صید نبوده و از سوی دیگر یکی از کشتیها در آب بوده است.
6 - با توجه به سابقه 16 سال فعالیت کشتیهای پرساینر ایرانی در آبهای دریای عمان و عدم وجود سابقه این موضوع در سالهای گذشته، قطعاً علت وقوع این امر ناشی از فعالیت کشتیهای صیدصنعتی نبوده است، ضمن آنکه میزان صید سالجاری پائینتر از حداقل صید سالهای گذشته بوده است.
* اتفاقأ 3 سال پیش هم چنین اتفاقی افتاد و تمامی بررسیها عامل صیادی صنعتی را در مرگ دلفینها دخیل میدانست. لازم به ذکر است که کشتی عامل مرگ دلفینها در سال 83 که نام آن را نیز درصورت لزوم اعلام خواهیم کرد، پروندهای در این رابطه در دادگاه دارد.
7 - درمورد ادعای حضور کشتیهای خارجی در آب های ایران به اطلاع میرساند این موضوع به هیچ وجه صحت ندارد و در سال 86 هیچ کشتی صیادی خارجی وارد آبهای ایران نشده و به صید نپرداخته است.
* بله درست میفرمائید. ما هم نظرمان این است که احتمالأ کشتیهای صیادی ایرانی دلفینها را کشتهاند.
8 - بدون شک وجود آلودگیهای مختلف منشاء این مرگ و میرها میباشد زیرا این نوع مرگ و میرها در مورد سایر گونهها مثل نهنگها، لاک پشتها و حتی ماهیان اقتصادی بارها مشاهده شده است. بدون دریافت نتیجه آزمایشهای مربوط به میزان باقیمانده آلایندهها چگونه کارشناس یا استاد دانشگاهی ادعا میکند که بهطور حتم موضوع مرتبط با مسائل صیادی است، درحالیکه در منطقه صیدی وجود ندارد.
* اول اینکه اگر قرا بود مرگ دلفینها در ساحل جاسک بر اثر آلودگی خاصی باشد، این امر نشان میدهد که منشاء خاصی از آلودگی در آبهای دریای عمان وجود دارد که هنوز کشف نشده است.
قبول بفرمایید این امر کمی غیرمعقول است. دوم هم اینکه چرا فقط دلفینها در اثر این آلودگی میمیرند. با این حساب مشخص میشود که بقیه جانوران دریایی این آلودگی شدید را دوست دارند و احتمالاً از آن بهعنوان غذا هم استفاده میکنند و در این میان دلفینهای بیچاره به خاطر آن میمیرند.
اگر آلودگی آب وجود داشت که حداقل باید تن ماهیها اول میمردند. خود محیطزیست هم دفعتاً عامل آلودگی آب در مرگ دلفینها را رد کرده است.
نکته فابل ذکر اینکه طرح این گونه مسائل باعث میشود که مسائل ملی ما در خطر بیفتد. کشورهای عربی خرید ماهیهای ایرانی را متوقف میکنند و آنها را آلوده میدانند. نوشتن و صحبت کردن بایدبا کمی تامل و دور اندیشی همراه باشد تا به ضرر منافع ملی تمام نشود. اگر موضوع درست بود امری جداست که باید برملا شود. اما این موضوع که آلودگی آب باعث مردن دلفینها شده باشد، صحیح نیست.